Omukulunhuwiliki wokomisi yokuninga omafaneko opashiwana yaNamibia yedina Namibia National Planning Commission (NPC) okwa ti omapopyo oulingilingi oo ta popilwa kee na kutya okwe likolelela koshike.
Obeth Kandjoze okwa pula ovandjadjukununi opo va yandje oumbangi ile va mweneke omakanya avo.
Oshikako shaye ongominista ikulu yoikwamina noikwanghono otashi dimbulukiwa nawa molwoshikumungu shoNamib Desert Diamonds (Namdia).
Pefimbo laKandjoze, Namdia okwa li a totwa ongehangano lepangelo opo li landife okawe, ashike osha ka kala ashike eenghundafana dokonima
yomivelo tadi leendulula, olwaamambinga lopapolitika noshinima ashike shokuninga oiyemo yovandjeko ovo va fika po.
MuAuguste 2017 omukulunhuwiliki wokomisi yokukondjifa oulingilingi Paulus Noa okwa li a holola omalimbili kombinga yaKandjoze ta lundilwa kutya ota longifa okatulwa 44 no45 kokatendo kokawe komudo 1999 opo a tofe mo ehangano ledina C-Sixty e li pe otendela yaNamdia yokutala ongushu yokawe yeemiliyona dihapu.
Oshinima eshi okwa lopotwa kutya osha yambapaleka oonakumona omauwa noshimaliwa shi fike peemiliyona N$130.
Ngaashi kwa li sha lopotwa nale koThe Namibian, olopota yopaumwene oyo kwa li ya ulikilwa pelesidente mukulu Hage Geingob momudo 2018 oya eta poluheela kutya Kandjoze vati okwa pukifa oACC kombinga yeuliko eli.
Kandjoze okwa ti kutya ke na ondjo.
"Ngee ou shi kutya Kandjoze ota vake . . . i nda u ka lopote nge koACC. Opu na omalutu ahapu - ponhele yokutota omahokololo oye opaumwene momutwe woye.
"Inda ko ndee to ti omulumenhu ou ita ningi eshi e na okuninga. Onda li koministili yoikwamina ndee handi lombwelwa kutya ondi na oulingilingi. Onghee nee onda dja ko," Osho a ti ngaho.
Kandjoze okwa li ta popi koshivilo sha li kombinga youwa wogreen hydrogen keliko mOvenduka Omaandaxa.
"Oye umwe womeeminista dishona doKabinete odo kwa li Geingob a pulwa di ningilwe omakonakono.
MuFebuluali 2018, Geingob okwa li a kufa Kandjoze koministili yoikwamina noikwanghono ndee te mu twala kokuninga omafaneko eliko.
"Owa ti ondi na oulingilingi. Ulika oumbangi . . . "Vatela ovo va hala okutula oshilongo eshi pondodo. Ngee aame handi vake . . .vamwe ova ninga eemhango, ndee eemhango otadi li file oshisho nena.
"Onghee nee, mulumenhu. Inatu kala tuhe na ouyuki. Kashi li mondjila," Osho a ti ngaho.
Sign up for free AllAfrica Newsletters
Get the latest in African news delivered straight to your inbox
Kandjoze, oo e li naye omunashipundi woNamibia Green Hydrogen Council, okwaanya oushima kombinga yokulonga pouyelele momafaneko ogreen hydrogen yaNamibia.
"Katu shi olutu le likalela olo ihali kundafana novanhu. Omulandu wetu owa kwashilipaleka kutya oilonga oya tulwa kumwe ndee tai yandjwa komutumbawiliki, oo hau twala oinima kOkabinete opo ka ninge etokolo laxuuninwa," Osho a ti ngaho.
Kandjoze okwa ti ihava longo ve likalela shaashi mewilikongudu omu na eeminista dOkabinete di li 12.
"Ohatu longo ashike twa fa okomitiye yOkabinete, nande inatu fikama po naana pambelewa ongokomitiye oyo.
Eehamushanga dOkabinete ohadi ya koyoongalele, noinima aishe ohai fiki kupelesidente, oo ha kwatele Okabinete komesho," Osho a ti ngaho.Kandjoze okwa popya yoo kutya opu na omakwatafano awa pokati komutumbawiliki nOkabinete.
"Omatokolo ohaa ningwa okudja mwaasho sha yandjwa konguduwiliki, tashi kwashilipaleke kutya kapu na ehangano le lifikamena kuloovene.
Oshinima eshi ohashi kwashilipaleke elongopauyelele nokukalela po nghee hatu longo," Osho a ti ngaho.
Omukulunhuwiliki okwa kwashilipaleka ovakufimbinga kutya onguduwiliki oya mangulukila keshe umwe, ta shivi ovo va hala ouyele kutya ohai longo ngahelipi opo va kundafane navo.
"Ngee ou na omapulo, opu na onguduwiliki ya kwatelwa komesho komunashipundi. Oto dulu okupopya nashe okupitila pamikalo da yuka," Osho a ti ngaho.
